ใครที่สนใจจะติดตั้งแผงโซล่าเซลล์ไว้ใช้งานเชื่อว่าน่าจะรู้สึกสับสนกับระบบโซล่าเซลล์ทั้ง Off Grid, On Grid และ Hybrid ไม่น้อยว่ามีความแตกต่างกันอย่างไร ดังนั้นวันนี้เราจึงอยากจะพาทุกท่านมาทำความเข้าใจกับทั้ง 3 ระบบกันว่ามีหลักการทำงานอย่างไร แล้วควรเลือกใช้ระบบใดจึงจะตอบโจทย์มากที่สุด
- ระบบ On Grid
มีส่วนประกอบหลักคือแผงโซล่าเซลล์และอินเวอร์เตอร์ ระบบการทำงานเข้าใจง่าย ไม่ซับซ้อน โดยจะทำงานเชื่อมโยงกับการไฟฟ้า(ไฟบ้าน)แล้วใช้งานร่วมกัน พลังงานไฟฟ้าที่ผลิตได้จากโซล่าเซลล์จะถูกนำมาใช้ในตอนกลางวัน หากผลิตได้ต่ำกว่าความต้องการใช้งานจะมีการจ่ายไฟบ้านเข้ามาเสริม โซล่าเซลล์เชียงใหม่ ส่วนเวลากลางคืนหรือในช่วงที่ไม่มีแดด ระบบจะตัดการทำงานแล้วเปลี่ยนไปใช้ไฟฟ้าจากการไฟฟ้าโดยอัตโนมัติ
ข้อดีของระบบนี้คือไม่จำเป็นต้องใช้ระบบขนาดใหญ่เพราะมีไฟสำรองจากการไฟฟ้าแล้ว ใช้แล้วคุ้มค่ามากที่สุดหากประมาณขนาดที่จะติดตั้งได้อย่างถูกต้อง ดังนั้นจึงเหมาะสำหรับใช้งานที่บ้าน ส่วนข้อเสียคือติดตั้งยากและมีโอกาสรั่วซึมง่ายหากผู้ติดตั้งไม่ชำนาญ
- ระบบ Off Grid
มีความคล้ายคลึงกับระบบ On Grid แต่ว่าจะมีอุปกรณ์เพิ่มเติมคือ Solar Charge Controller และแบตเตอรี่เพื่อการใช้ไฟฟ้าอย่างต่อเนื่องลื่นไหล ระบบนี้จะทำงานเชื่อมโยงกับการไฟฟ้าไม่ได้ เพราะฉะนั้นถ้าแดดหมดก็จะไม่มีไฟฟ้าใช้งาน
ข้อดีคือสามารถทำระบบเล็กๆด้วยตัวเองได้ ส่วนข้อเสียคือดูแลรักษายากและต้องทำระบบขนาดใหญ่หากต้องการผลิตไฟฟ้าให้เพียงพอต่อการใช้งานทั้งบ้าน ราคาจึงสูงตามไปด้วย ระบบนี้จึงเหมาะที่จะใช้งานในพื้นที่ห่างไกล ไฟฟ้าเข้าไม่ถึงและไม่ต้องย้ายแผงไปมาบ่อยๆ
- ระบบ Hybrid
มีการทำงานคล้ายกับระบบ On Grid แต่ว่าจะมีอุปกรณ์เพิ่มเติมเข้ามาเพื่อช่วยลดความสูญเสียระหว่างกระบวนการผลิตไฟฟ้า หากผลิตไฟฟ้าได้เกินกว่าความต้องการระบบจะสำรองไฟฟ้าเข้าไปเก็บในแบตเตอรี่โดยอัตโนมัติ
ข้อดีคือแบตเตอรี่จะทำงานน้อยลงทำให้มีอายุการใช้งานยาวนานมากขึ้น แต่ค่าใช้จ่ายในการติดตั้งจะสูงเช่นกัน ระบบนี้เหมาะสำหรับติดตั้งในพื้นที่ที่มีปัญหาไฟดับไฟตกบ่อยๆ แต่ถ้าเป็นบ้านเรือนธรรมดาทั่วไปใช้ระบบ On Grid จะคุ้มค่ามากกว่า
เมื่ออ่านกันจบแล้วจะเห็นได้ว่าโซล่าเซลล์ทั้ง 3 ระบบมีความแตกต่างกันอยู่พอสมควรทั้งหลักการทำงาน อุปกรณ์และข้อดี-ข้อเสียต่างๆ ดังนั้นการจะบอกว่าระบบไหนดีที่สุดจึงเป็นเรื่องยาก เพราะฉะนั้นหากจะถามว่าควรเลือกใช้แบบไหนดี แนะนำให้เลือกระบบที่ “ตอบโจทย์ความต้องการ” มากที่สุดเป็นคำตอบสุดท้าย